مهم نیست که چگونه این واقعیت را به خود بقبولانید و چگونه برای خودتان تفسیرش کنید، واضح است که مایکروسافت رقابت این نسل از کنسول های بازی را به سونی باخته.
هر دو کنسول اکس باکس وان و پلی استیشن 4 در نوامبر سال 2013 به بازار عرضه شدند. از آن زمان تاکنون، سونی 36 میلیون کنسول به فروش رسانده، در حالی که تحلیلگران و بازوهای اقتصادی ناشرین بازی های ویدیویی معتقدند این رقم برای مایکروسافت بین 18 تا 20 میلیون است.
اما مایکروسافت نقشه هایی در سر دارد تا اوضاع را بر وفق مراد خود کند. چگونه؟ با تغییر دادن و نزدیک کردن نقشه تجاری اکس باکس به دیگر بخش های شرکت. خبر اخیر انتشار بازی کوانتوم بریک روی پی سی، نشانه ای دیگر برای باور این نقشه است. کوانتوم بریک یکی از پرچمداران بازی های انحصاری امسال بود و حالا دیگر حداقل در انحصار اکس باکس وان نیست و سهم اش را با ویندوز 10 شریک شده.
تحت نظارت و مدیریت ساتیا نادلا، مدیرعامل جدید، مایکروسافت به جای خارج کردن رقبای قدرتمند از بازار، سعی دارد تا با ارائه سرویس هایش روی محصولات آن ها، همانند اسب تروجان عمل کند. نه تنها کاربران اندروید و iOS عاشق سرویس های مایکروسافت هستند، بلکه حاضر اند بابت استفاده بهتر، مبلغی هم بپردازند.
پیش از این نیز مایکروسافت با آفیس چنین طرحی را اجرا کرده بود. حالا به جای اینکه آفیس را در یک بسته بندی فیزیکی خریداری کنید، آن را به رایگان در اختیار دارید، با این تفاوت که برای بهره وری بیشتر، باید حق عضویت ماهانه را از طریق اینترنت بپردازید.
با سرویس آفیس 365، مشتریان ماهانه 10 دلار می پردازند (یا حتی بیشتر، اگر برای استفاده تجاری نیاز داشته باشید) و به تمامی سرویس های آفیس روی هر پلتفرم و سیستم عاملی دسترسی می یابند. هوشمندانه نیست؟
وورد، اکسل، پاورپوینت و حتی اپلیکیشن های جدیدتری مثل GigJam تحت این سرویس با قیمت ماهانه 10 دلار در اختیارتان قرار گرفته و اطلاعات و داده های تان نیز از طریق وان درایو روی تمامی دستگاه ها قابل مشاهده است. تا به امروز که رشد آفیس 365 قابل توجه بوده و نشان از موفقیت آن داشته.
حالا نوبت به اکس باکس رسیده تا چنین گامی را بردارد. البته، قرار نیست همه از آن راضی باشند و زبان به مدح نادلا و اسپنسر بگشایند. طرح کنونی این پتانسیل را دارد که ورق را به سوی مایکروسافت بازگرداند.
اکس باکس به عنوان یک سرویس
اگرچه مایکروسافت دیگر علاقه ای به اعلام میزان فروش اکس باکس وان ندارد اما هر فصلی که فرا می رسد، یک آمار جالب دیگر ارائه می دهد: ماهانه حدودا 48 میلیون کاربر فعال از سرویس های اکس باکس لایو بهره می برند، چه روی اکس باکس وان و چه روی اکس باکس 360.
به طور کل، اکس باکس لایو دو مدل اشتراک دارد: طلایی و نقره ای. کاربران نقره ای، برای استفاده از سرورها هیچ مبلغی نمی پردازند اما کسانی که اشتراک طلایی دارند، سالانه 60 دلار می پردازند تا بتوانند به صورت آنلاین با دوستان خود بازی کنند و البته هر ماه هم چند بازی رایگان هدیه بگیرند. نقره ای ها محدودیتی در خرید بازی، فیلم و سریال ندارند اما نمی توانند از قابلیت انجام بازی آنلاین بهره ببرند.
سال 2002، اکس باکس لایو کار خود را روی اولین اکس باکس آغاز کرد و راهی بود برای متصل کردن کاربران به یکدیگر. در حقیقت، حالا که مایکروسافت قصد دارد ویندوز 10 را به عنوان یک سرویس ارائه دهد، شاهد اکس باکس و اکس باکس لایو به عنوان یک سرویس هم هستیم. در اکوسیستم کنونی نادلا، همه چیز حالتی سرویس گونه به خود گرفته اند.
همانطور که دیگر در هیچ فروشگاهی بسته بندی های مایکروسافت آفیس را نمی بینید و در عوض ماهانه 10 دلار بابت شان می پردازید، سخت افزار اکس باکس هم دیگر مطرح نیست، بلکه اکس باکس لایو در مرکز توجه قرار گرفته است، چه روی اکس باکس وان از آن استفاده کنید و چه ویندوز 10.
چند ماه پیش، مایکروسافت با ارائه آپدیتی برای اکس باکس وان، قلمروز ویندوز 10 را گسترش داد و ویندوز 10 هم از همان ابتدا، اپلیکیشنی داشت به نام Xbox که کاربرد بسیاری برای گیمرها به همراه آورده بود.
اگر تاکنون شک داشتید و مطمئن نبودید، الان زمانش رسیده که باور کنید: اکس باکس به یک سرویس تبدیل شده است.
یک استراتژی پیروز
اپلیکیشن اکس باکس روی ویندوز 10، همانند فیسبوکی مختص به گیمرهاست
زمانی که کوانتوم بریک در سال 2013 رسما معرفی شد، مایکروسافت آن را یک بازی انحصاری برای اکس باکس وان خطاب می کرد. اما حالا این هفته، پس از نزدیک به 3 سال، کاربران متوجه شدند که این عنوان «انحصاری» برای پی سی هم منتشر می شود و اگر آن را روی کنسول پیش خرید کنند، یک نسخه رایگان پی سی هدیه می گیرند. مهم تر از همه اینکه، سیوها بین دو پلتفرم به اشتراک گذاشته می شود.
پس از اعلام این خبر، بسیاری از کاربران زبان به انتقاد گشودند و اسپنسر هم پاسخ آن ها را می داد. بعد از یک روز، اسپنسر حتی از نقشه های آتی مایکروسافت خبر داد و گفت به زودی بازی های بیشتری چنین خواهند شد.
جالب است که حتی برخی ناشران تصمیم می گیرند تا نسخه پی سی بازی های شان را چند ماه به تعویق بیاندازند تا فروش مطمئن تری روی کنسول کسب کنند اما مایکروسافت حتی بازی های انحصاری اش را هم می خواهد همزمان روی دو پلتفرم منتشر کند.
بنابراین، با انتشار کوانتوم بریک روی ویندوز 10، دو اتفاق روی می دهد:
اول از همه، کوانتوم بریک به عنوانی تبدیل می شود که فقط روی سرویس های مایکروسافت قابل انجام است. به واژه سرویس توجه بیشتری کنید، چون قرار نیست این بازی فقط روی اکس باکس لایو و فروشگاه ویندوز 10 قابل خرید است، نه استیم و هیچ شبکه دیگری.
دوم اینکه راه برای بازی های دیگر نیز باز می شود. در نتیجه، استور ویندوز 10 مملو از بازی های انحصاری خواهد بود که پی سی گیمرها برای تجربه آن، حتما باید ویندوز 10 داشته باشند. با توجه به گفته های اخیر اسپنسر، مورد دوم از همین حالا هم تقریبا تایید شده است.
سونی چند سال پیش و زمان عرضه پلی استیشن ویتا، قابلیت خرید مشترک میان پلتفرم ها را برقرار کرد و به کاربر اجازه می داد تا با خرید یک نسخه، نسخه ی دیگر را به رایگان دریافت کند. بنابراین شما بازی را روی پلی استیشن 4 می خریدید و یک ورژن پلی استیشن ویتا به رایگان هدیه می گرفتید.
اما تفاوت اینجاست که ویتا از سال 2011 که عرضه شد، تا به امروز، فقط 12 میلیون واحد فروش داشته. امروزه بیش از 200 میلیون کامپیوتر و تبلت به ویندوز 10 مجهز شده اند که این رقم روزانه با سرعتی سرسام آور در حال افزایش است.
تمامی این 200 میلیون کاربر ویندوز 10 اما به بازی کردن علاقه ندارند، اما اگر فرض کنیم فقط 30 درصد این رقم هم گیمر باشند، باز هم 60 میلیون نفر را در این مجموعه داریم که بخواهند کوانتوم بریک را تجربه کنند، چه روی اکس باکس وان و چه روی پی سی.
حالا این رقم را با 36 میلیون نفری که پلی استیشن 4 دارند مقایسه کنید. به ناگهان شرایط کاملا به سمت مایکروسافت می چرخد و ردموندی ها در موقعیت پیروز قرار می گیرند.
بندبازی به سبک ردموندی
بخشی از قسمت سینمایی کوانتوم بریک
خبر عرضه کوانتوم بریک روی پی سی جوششی میان اکس باکس گیمرها به راه انداخت و تعداد کثیری از توییتری ها به فیل اسپنسر هجوم آوردند تا عواقب تصمیماتی که مجموعه مایکروسافت گرفته است را یادآورشان کنند. اسپنسر به همه پاسخ داد، از کاربری که پیش خرید خود را لغو کرده بود گرفته تا فردی که قصد داشت کنسول را بفروشد و در عوض پلی استیشن 4 بخرد.
وی کوتاه نیامد و هر چه کاربران می گفتند، وی در پاسخ می گفت که مطمئنا این تصمیم ها به نفع همه خواهد بود و افراد بیشتری قدرت انجام بازی را پیدا می کنند. اما حقیقتا گیمرها چنین منطقی را نمی پذیرند. آن ها بابت یک سخت افزار جداگانه پول داده اند و می خواهند بازی هایی را تجربه کنند که هیچ کس نمی تواند آن ها را داشته باشد.
پیام های کاربران ناراضی، دو سوال مهم را در ذهن ایجاد می کند که پاسخ دادن به آن ها اندکی چالش برانگیز به نظر می رسد. اگر مایکروسافت واقعا قصد دارد بازی های اکس باکس را به ویندوز 10 بیاورد، چرا باید اکس باکس وان بخریم؟ و چرا باید کنسول گیمرها برای داشتن حق انجام بازی آنلاین، 60 دلار سالانه بپردازند در صورتی که این ویژگی روی ویندوز 10 رایگان است؟
به نظر می رسد که مایکروسافت در موضع یک بندباز قرار گرفته و رسیدن از یک سو به سوی دیگر، برایش راهی پرخطر و دشوار است. تمرکز بیش از حد روی ویندوز 10، گیمرها را از خرید کنسول پشیمان می کند و اگر هم مثل نسل گذشته، تمام انرژی خود را روی برند اکس باکس بگذارد، پی سی گیمرها را دو دستی تقدیم به والو و استیم کرده.
با این حال، پتانسیل موفقیت تصمیم جدید ردموندی ها، بسیار زیاد است و اگر چنین شود، بازی به یک باره به سمت مایکروسافت تغییر جهت می دهد. منتها این بار، رقیب اسپنسر دیگر صرفا سونی نخواهد بود و برند اکس باکس به عنوان یک سخت افزار 350 دلاری ارزش کمتری می یابد. اسپنسر با استیم هم باید بجنگد و برای بقای خود تلاش کند.
شاید حتی در آینده، سرویس طلایی اکس باکس لایو در اختیار کاربران ویندوز 10 هم قرار بگیرد و از این طریق نه تنها پول بیشتری عاید مایکروسافت شود، بلکه کاربران نیز رضایت بیشتری پیدا کنند. تغییرات، آرام و پیوسته رخ می دهند، حتی همین حالا که با اکس باکس وان کار می کنید، حواس تان نباشد که در پس زمینه، ویندوز 10 را دارید.
منبع :