تقریبا همه ی ما با بازاریابی دیجیتال آشنا هستیم و یا در شرف برخورد با این پدیده ایم، پدیده ای که با سرعت بسیار زیادی در حال گسترش است و در مسیری قدم برداشته که نظر تمام بازاریابان و مدیران را به خود جلب میکند. روز به روز، ماه به ماه و فصل به فصل برندهای بیشتری احساس نیاز به این نوع از بازاریابی را لمس میکنند و تقاضاها در این بازاریابی در حال حاضر یک نمودار صعودی با شیب بسیار تندی را طی میکنند.
اما نکته ای که تقریبا در هیچ یک از مواردی که مشاهده شده است، وجود ندارد این است که در بازاریابی دیجیتالی، دام ها و اشتباهات گوناگونی وجود دارد. در این نوشته به یکی از دام های تصمیم گیری که به نام “دام نجات یافتگان” معروف است، میپردازیم که اخیرا تبدیل به یکی از رایج ترین اشتباهات موجود در بازاریابی دیجیتال شده است.
در بازه ی زمانی جنگ جهانی اول، کشور انگلیس شاهد سقوط و از دست رفتن تعداد زیادی از هواپیماهای اعزامی خود در خاک دشمن بود، این کشور تصمیم گرفت تا تیم متخصصی از برجسته ترین ریاضی دانان، فیزیک دانان، تحلیل گران آمار و… را گرد هم آورد تا مشکل مربوط به هواپیماهای ساقط شده برطرف شود. این گروه به مدت بسیار طولانی بر روی هواپیماهایی که توانسته بودند به خاک انگلستان برگردند، بررسی های مختلفی انجام دادند و از طریق جانمایی گلوله های اصابتی به بدنه ی این هواپیماها، نقاطی که پیش بینی میشد عامل سقوط هواپیماهای دیگر باشند را مشخص و شروع به تقویت این نقاط کردند اما در عمل نتیجه ای حاصل نشد و تغییری در تعداد هواپیماهای سقوط کرده بوجود نیامد.
روزی ریاضی دان جوانی که به تازگی از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شده بود به این گروه ملحق شد و به محض مشاهده ی نحوه ی بررسی هواپیما ها شروع به خندیدن کرد، درواقع آن جوان به این موضوع پی برده بود که کلید موفقیت کاهش تلفات هواپیماها در بررسی هواپیماهای سقوط کرده در خاک دشمن است و نه هواپیماهایی که سالم به خانه برگشته اند، طبیعتا دسترسی به هواپیماهای سقوط کرده ممکن نبود، به همین دلیل این جوان تصمیم گرفت تا برخلاف دفعات گذشته قسمتهایی از بدنه های هواپیماهای برگشتی را برای تقویت انتخاب کند که سالم مانده اند و کمتر مورد اصابت گلوله ها قرار گرفته اند، در ادامه نیز این مدل نتیجه بخش بود و نرخ منهدم شدن هواپیماها را بسیار پایین آورد.
نکته ی اخلاقی
در مواردی انتخاب نمونه ها هستن که ما را به نتیجه ی دلخواه نمیرسانند تا نحوه ی بررسی ما
ارتباط این موضوع با بازاریابی دیجیتالی
دقیقا مورد مشابهی در این حوزه اتفاق می افتد که به این صورت است که برندها به جای اینکه به بررسی نکاتی که باعث عدم موفقیت آنها در کمپین های گذشته بوده است بپردازند، به سراغ بررسی مدل هایی از بازاریابی میروند که موفق بوده و نتایج مطلوبی را برای برندهای دیگر در بر داشته، شکل دیگری از این اشتباه به این موضوع بر میگردد که تقریبا همه ی کسب و کارهای الکترونیکی به دنبال جایگاهی همانند دیجی کالا هستن، به جای آنکه تمرکز خود را بر دلایل عدم موفقیت چند هزار فروشگاه اینترنتی که در وب ایران تاسیس شده اند و شکست خورده اند، معطوف کنند.
نکته ی قابل توجه این است که روشی که برند دیگری از آن نتیجه میگیرد، لزوما برای برند ما نتیجه بخش نیست.
این موضوع تا جایی پیش میرود که استراتژی ها نیز از همین روش تدوین میشوند، بنابراین جایتعجب ندارد که در سطح وب هواپ یماهای سقوط کرده ی فروانی وجود داشته باشد.
بنابراین در نمونه هایی که به بررسی آنها میردازید، توجه دو چندانی بکنید تا بتوانید مدل بازاریابی مناسب خود را پیدا کنید.